Od pierwszej myśli o  psychoterapii do decyzji o jej podjęciu mija niekiedy wiele miesięcy, a nawet lat. Uczucia lęku i wstydu czy też presja samodzielnego radzenia sobie  nie ułatwiają tego kroku, a często dopiero „stanięcie pod ścianą” mobilizuje do sięgnięcia po pomoc.

CIERPIENIE

Podstawowym powodem szukania kontaktu z psychoterapeutą jest cierpienie, na tyle duże, że nasze dotychczasowe sposoby radzenia sobie z nim – zawodzą. Prawdziwe źródło cierpienia zwykle pozostaje dla nas niewidoczne. Psychoterapia pomaga odkryć, co tak naprawdę nas boli. Początkowo jednak problem ukrywa się  pod postacią rozmaitych objawów, które dokuczają i skłaniają do poszukiwania pomocy.

Powodem Twojego cierpienia mogą być np.:

• objawy somatyczne, których nie tłumaczą wyniki badań lekarskich,
• przewlekły stres lub kryzys życiowy,
• trudności, konflikty w relacjach z bliskimi,
• samotność, niemożność nawiązania relacji z innymi,
• utraty (np. zwolnienie z pracy, rozwód) lub żałoba,
• kłopoty wychowawcze,
• spadek energii i nastroju (nic się nie chce, nic nie cieszy, nic nie ma sensu),
• poczucie braku kontroli nad emocjami,
• ataki lęku, paniki, utrudniające normalne funkcjonowanie,
• przemoc lub uzależnienia w bliskim otoczeniu.

SZUKANIE INFORMACJI

Na tym etapie pojawia się lęk i wątpliwości. Aby się uspokoić zwykle szukamy wiedzy o psychoterapii w internecie lub u osób, które mają takie doświadczenie. Wiedza o tym, czym jest psychoterapia, ile trwa i kosztuje, czego można się spodziewać na spotkaniach pomaga poradzić sobie z niepokojem. Daj sobie trochę czasu na decyzję. Jeśli rozpoczniesz proces, psychoterapeuta stanie się dla ciebie ważną osobą, z którą spędzisz trochę czasu (od kilku miesięcy do kilku lat). Wybór pod wpływem impulsu lub zdania innych osób nie zawsze jest dla ciebie najlepszym rozwiązaniem. Warto także pamiętać o tym, że często szukamy tego, co już znamy, czyli np. lgniemy do osoby, która „potwierdzi” nasz dotychczasowy wzorzec relacji czy negatywnych  doświadczeń.

Pytania do zadania samemu sobie mogą brzmieć następująco:

• Jakiego rodzaju pomocy oczekuję ? (np. pomocy farmakologicznej udziela tylko lekarz psychiatra, diagnoza czy porada to działka psychologa, natomiast psychoterapeuta może ci pomóc zrozumieć samego siebie i towarzyszyć w pracy nad zmianą),
• Z jaką osobą łatwiej będzie mi współpracować ? (kobieta czy mężczyzna, w jakim wieku, czy jest dla mnie ważny jej temperament, doświadczenie w określonej dziedzinie, system wartości, inne cechy),
• Jaki nurt psychoterapeutyczny będzie dla mnie najbardziej odpowiedni ? (behawioralno-poznawczy, psychodynamiczny, psychoterapia systemowa, humanistyczna, gestalt, integracyjna, inny),
• Czy dana osoba posiada kwalifikacje do prowadzenia psychoterapii ? (czy ukończyła lub jest w trakcie 4-letniego szkolenie z psychoterapii, spełniające wymogi Europejskiego Towarzystwa Psychoterapii, czy korzysta z superwizji, czy przynależy do jakiejś organizacji zawodowej),
• Jak się czuję z psychoterapeutą, jako osobą ? (czy terapeuta mnie słucha, rozumie, okazuje szacunek, czy jest zainteresowany, czy odpowiada na zadane pytania o kwalifikacje, czy czuję się przy nim swobodnie, mam wolność w wyborach).

PIERWSZE SPOTKANIE

Co może dla ciebie wyniknąć z pierwszej wizyty?

• Terapeuta zapyta o problem, oczekiwania wobec terapii oraz sytuację życiową, co nie znaczy, że musisz powiedzieć absolutnie wszystko. Mówienie o swoich kłopotach zawsze jednak wiąże się z ryzykiem przeżywania nieprzyjemnych uczuć,
• Pierwsza rozmowa z terapeutą jest pomocna w ustaleniu jakiego rodzaju pomocy potrzebujesz: interwencji kryzysowej, terapii krótko bądź długoterminowej, grupy wsparcia, konsultacji u innego specjalisty, a może tylko psychoedukacji,
• Jest to okazja do nawiązania kontaktu, sprawdzenia jak czujesz się z daną osobą, i zadania jej pytań dotyczących kwalifikacji,
• W wyniku konsultacji dochodzi często do weryfikacji oczekiwań związanych z psychoterapią. Ryzyko jest takie, że twoje cele mogą okazać się nierealistyczne,
• Konsultacja często pomaga zbliżyć się do decyzji o podjęciu lub zaniechaniu terapii, m.in. dlatego, że staniesz oko w oko z własną motywacją do pracy nad zmianą siebie, a nie swojego otoczenia.

Psychoterapia to poważna inwestycja, zarówno finansowa jak i czasowa oraz emocjonalna. Potrzeba trochę czasu, aby doświadczyć jak bardzo różni się taka rozmowa terapeutyczna od rozmowy np. z przyjacielem. Niesie ze sobą ryzyko rozczarowania, ponieważ terapeuta nie odpowiada na niezaspokojone  potrzeby, nie wyręcza w wyborach, nie sprawia, że człowiek staje się kimś innym. Ale wystarczająco dobry terapeuta wie i rozumie co dzieje się z jego klientem i tym właśnie się z nim dzieli. Jakość życia po udanej terapii zmienia się w sposób zasadniczy.

DM